Νικόλαος ΑΘ. Θάνος

Νευρολόγος

• Μέλος τη Ελληνικής Νευρολογικής εταιρείας (ΕΝΕ) και του Πανελλήνιου-Επιστημονικού Συλλόγου κατά της Επιληψίας
• Μέλος του Πανελλήνιου Συλλόγου Νευροφυσιολογίας
• Συμβεβλημένος ιατρός με το μηχανολογικό για ανανέωση διπλώματος οδηγήσεως
• Συμβεβλημένος με την τράπεζα της Ελλάδος.
• Επιστημονικά Υπεύθυνος του Νευρολογικού τμήματος στην Thessalia Γενική Κλινική Λάρισα.
• Υπεύθυνος Νευρολόγος της Ελληνικής Εταιρείας Νόσου Alzheimer και Συγγενών Διαταραχών Βόλου.

Νόσος Alzheimer

Η Νόσος Alzheimer είναι ο κύριος εκπρόσωπος μιας ομάδας νευροεκφυλιστικών νοσημάτων που προκαλούν άνοια.

Είναι μια κατάσταση δηλαδή, στην οποία επέρχεται εξασθένιση των γνωστικών λειτουργιών , με συμπεριφορικές και ψυχικές διαταραχές που επηρεάζουν την ικανότητα για ανεξάρτητη διαβίωση.

Στην Νόσο Alzheimer, αναπτύσσονται παθολογικές διεργασίες σε τμήματα του ΚΝΣ με αποτέλεσμα την ατροφία και την σταδιακή καταστροφή των νευρικών κυττάρων.

Το συνηθέστερο σύμπτωμα ( αρχικό σύμπτωμα) είναι η διαταραχή της πρόσφατης μνήμης.

Η Νόσος Alzheimer παρατηρείται σε όλες τις κοινωνίες και σε άτομα οποιασδήποτε φυλετικής καταγωγής. Βέβαια, ο επιπολασμός  σχετίζεται ισχυρά με την ηλικία. Συνολικά, η Νόσος Alzheimer συνιστά το  60%  όλων των περιπτώσεων άνοιας. Σύμφωνα με πρόσφατη στατιστική έρευνα ,στην χώρα μας πάσχουν περίπου 160.000 και γύρω στις 300.000 περίπου με ήπια νοητική διαταραχή που είναι το προστάδιο της άνοιας. Οι αιτίες της νόσου Alzheimer δεν είναι συνολικά γνωστές . Η γενετική προδιάθεση και η αύξηση της ηλικίας είναι οι σημαντικότεροι μη τροποποιήσιμοι παράγοντες κινδύνου. Τα συμπτώματα της είναι : εκτός από την πρόσφατη μνήμη, επηρεάζεται ο λόγος ,η κρίση , έχουμε  αλλαγές στην προσωπικότητα ,εμφανίζεται απάθεια, κατάθλιψη , επιθετικότητα μερικά από τα συμπτώματα που εμφανίζονται από την έναρξη , μέχρι και τα τελικά στάδια της νόσου.

Η πρώιμη και η έγκυρη διάγνωση έχει σημασία, γιατί δίνει περιθώρια ενημέρωσης  ,προγραμματισμού , αποδοχής και διατήρησης της ποιότητας ζωής. Η Νόσος Alzheimer είναι μη αναστρέψιμη νόσος , εξελίσσεται με διαφορετικό ρυθμό σε κάθε ασθενή. Οι δυνατότητες που έχουμε στην παρούσα χρονική στιγμή περιλαμβάνουν την χρήση φαρμάκων που σκοπό έχουν να επιβραδύνουν την εξέλιξη ,. Σημαντικό ρόλο παίζει και η φυσική άσκηση (αεροβική), η υγιεινή διατροφή και η εκγύμναση του εγκεφάλου(εκμάθεια νέων πληροφοριών και δεξιοτήτων- γνωστική άσκηση ). Μεγάλη ελπίδα για τη νόσο είναι και η κυκλοφορία ενός εξειδικευμένου φαρμάκου των μονοκλονικών αντισωμάτων που στοχεύει στις παθολογικές πρωτεΐνες που προκαλούν το νόσημα.

Εν κατακλείδι, θα πρέπει να υπάρχει συνεχής παρακολούθηση του ασθενούς από Νευρολόγο για την καλύτερη αντιμετώπιση της Νόσου.

 

Με εκτίμηση

Νίκος Θάνος

Ειδικός Νευρολόγος

Ανθίμου Γάζη 130 , Βόλος

6937721238

https://thanos-neurologos.gr/

Η νόσος Πάρκινσον είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή, η οποία σχετίζεται με την δυσλειτουργία (απώλεια) ντοπαμινεργικών νευρώνων στον εγκέφαλο την έλλειψη ντοπαμίνης και τον σχηματισμό παθολογικών σωματιδίων- πρωτεϊνών στους νευρώνες. Είναι μια ιδιοπαθή νόσο του νευρικού συστήματος και χαρακτηρίζεται από κινητικές και μη εκδηλώσεις. Έχει περιγραφεί από τον James Parkinson το 1817 και έχει συνδεθεί με σημαντική ανικανότητα και χαμηλή ποιότητα ζωής. Η μέση ηλικία εμφάνισης της νόσου είναι τα 60 έτη και το μέσο διάστημα από την εμφάνιση της νόσου μέχρι τον θάνατο είναι 15 χρόνια περίπου. Οι άνδρες έχουν 1,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου σε σχέση με τις γυναίκες.

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ :

1. Η ηλικία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου (10 % των ατόμων που νοσούν είναι μικρότεροι των 45 ετών).

2. Το κληρονομικό ιστορικό

3 . Έκθεση σε φυτοφάρμακα

4. Περιβαλλοντικοί παράγοντες Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες οι μή καπνιστές έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν την νόσο καθώς και οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και άνδρες που λαμβάνουν χαμηλή ποσότητα καφείνης φαίνεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νόσου.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ:

– Βραδύτητα σε εκούσιες κινήσεις

– Δυσκαμψία/ ακαμψία – Διαταραχές στάσης και βάδισης.

– Τρόμος (τρέμουλο) ηρεμίας

– Διαταραχή στον λόγο και δυσκολία στην κατάποσηΤρόμος (τρέμουλο) ηρεμίας

– Διαταραχή στον λόγο και δυσκολία στην κατάποση.

ΜΗ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ:

– Διαταραχές στην όσφρηση και στην όραση.

– Διαταραχή στον ύπνο.

– Δυσκοιλιότητα και άλλες διαταραχές του ΑΝΤ (αυτόνομο νευρικό σύστημα).

– Κατάθλιψη.

– Έκπτωση των νοητικών λειτουργιών.

Η κλινική εικόνα διαμορφώνεται στα διάφορα στάδια της πορείας της νόσου του Πάρκινσον.

Α) Πρώιμο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν 3-5 χρόνια) Εμφανίζει τρόμο ηρεμίας στην μία πλευρά ο οποίος μπορεί να είναι συνεχής διαλλείπων ή να επιτείνεται με το άγχος. Ο ασθενής διαπιστώνει κάποια βραδύτητα στις καθημερινές δραστηριοτητές του. Η έκφραση του προσώπου του υπολλείπεται και αλλοιώνεται και ο γραφικός του χαρακτήρας, συχνά παραπονείται για διαταραχές ύπνου και για δυσκοιλιότητα.

Β) Μεσαίο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν 5-10 χρόνια περίπου) Η κινητικότητα είναι περισσότερο επηρεασμένη. Ο τρόμος και η δυσκαμψία επεκτείνονται και αντίπλευρα, προσβάλλεται ακόμη και ο κορμός, το σώμα παίρνει στάση κυφωτική, εμφανίζεται σιελόρροια και η ομιλία γίνεται μονότονη και χαμηλόφωνη. Οι διαταραχές από το ΑΝΣ (ούρηση, σεξουαλικές διαταραχές, ύπνος, δυσκοιλιότητα) γίνονται πιο έντονες και επισημαίνονται και διαταραχές μνήμης.

Γ) Προχωρημένο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν άνω των 10 ετών) Ο ασθενής εμφανίζει μεγάλου βαθμού δυσκαμψία και βραδυκινησία. Το βάδισμα γίνεται αν όχι αδύνατο ,δυσχερές και με μεγάλη δυσκολία εκτελεί δραστηριότητες, για τις οποίες χρειάζεται βοήθεια. Ο ασθενής εμφανίζει συχνές πτώσεις γι’ αυτό είναι απαραίτητη η υποστήριξη. Βοήθεια χρειάζεται και στην σίτιση για τον κίνδυνο πνιγμονής. Οι ανοϊκές εκδηλώσεις και ψευδαισθήσεις απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, συχνά όμως οδηγούν σε εγκλεισμό του ασθενή για νοσηλεία. Όσο αυξάνεται η διάρκεια της νόσου, επιδεινώνεται η κλινική κατάσταση των ασθενών και εξαρτώνται όλο και περισσότερο από άλλους. Στα τελικά στάδια της νόσου μπορεί να υπάρξει κίνδυνος πνιγμονής ένεκα δυσκαταποσίας αλλά και άλλων επιπλοκών. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η νόσος Πάρκινσον ενώ είναι κυρίως ,μια κινητική διαταραχή, η οποία προσδιορίζει και την νόσο, παρουσιάζει επίσης έναν μεγάλο αριθμό μη κινητικών χαρακτηριστικών (όπως δυσλειτουργία του ΑΝΣ γνωστικές και ψυχιατρικές επιπλοκές). Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει θεραπεία να επιβραδύνει, να αναστέλλει ή να αναστρέψει την εξέλιξη της νόσου.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ :

1. Επιδιώκεται η διατήρηση της λειτουργικής επάρκειας και αυτοεξυπηρέτησης του ασθενούς

2. Η θεραπεία εξατομικεύεται λαμβάνοντας υπόψιν την συμπτωματολογία της βαρύτητας της νόσου

3. Η συμμόρφωση του ασθενούς στην θεραπεία αλλά και η άριστη επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό (Νευρολόγο) είναι βασικά στοιχεία.

4. Η νόσος χωρίζεται σε έναν πρώιμο, μέσο και σε έναν προχωρημένο.

5. Η φαρμακευτική θεραπεία θα πρέπει να αρχίζει με μικρές δόσεις οι οποίες θα αυξάνονται σταδιακά.

6. Σε βαριές διακυμάνσεις της συμπτωματολογίας προτείνεται :

α). Απο μορφίνη (συνεχείς υποδόρια έγχυση με αντλία)

β) .Levodopa ( Δωδεκαδαχτυλική έγχυση γέλης Levodopa με Karvidopa)

γ). Έλαβαν έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) 2 νέες υποσχόμενες θεραπείες (η ιστραδεφιλίνη Nowriaz και εισπνεόμενη Eldopa inbrija).

δ). Η εν τω βάθει εγκεφαλική διέργεση του θαλάμου της ωχράς σφαίρας και κυρίως του υποθαλαμικού πυρήνα. Κύρια θεραπευτική αρχή είναι η εξατομίκευση της θεραπείας με στόχο την λειτουργική ανεξαρτησία του ασθενούς για όσο δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Οι ήδη υπάρχουσες θεραπείες και οι καινούργιες θεραπείες που θα χρησιμοποιηθούν ευελπιστούμε ότι θα αποδώσουν τα μέγιστα για την ταχύτερη και σε μεγαλύτερη διάρκεια σταθεροποίηση της Νόσου Πάρκινσον. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να υπάρχει τακτική παρακολούθηση από τον Νευρολόγο και σωστή επικοινωνία τόσο με τον ασθενή όσο και με τους οικείους του.

ΨΥΧΙΚΗ ΥΓΕΙΑ -Η ΝΟΣΟΣ ΤΩΝ ΚΑΙΡΩΝ

Η καλή ψυχική υγεία είναι μία κατάσταση στην οποία το άτομο συνειδητοποιεί τις
δυνατότητες του και είναι σε θέση να αντιμετωπίσει τα συνηθισμένα άγχη της ζωής , μπορεί
να εργάζεται παραγωγικά και αποτελεσματικά και είναι ικανό να προσφέρει στο κοινωνικό
του περιβάλλον.Η ψυχική υγεία πολύ εύκολα μπορεί να επηρεαστεί από πολλούς και
διαφόρους παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με τον καθημερινό μας τρόπο διαβίωσης και
έχουν την τάση να μας αγχώνουν .
Η ψυχική υγεία επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες όπως κοινωνικοί που σχετίζονται
με την κληρονομικότητα και το πως μας επηρεάζει όταν υπάρχει.
Με ψυχικούς παράγοντες οι οποίοι σχετίζονται με τις εμπειρίες και την προσωπικότητα μας,
καθώς και οι βιολογικοί παράγοντες που σχετίζονται με την διαβίωση μας στην κοινωνία και
που μας αγχώνουν και μας πιέζουν .Ουσιαστικά συμβάλλουν πολλοί εξωγενείς παράγοντες
οι οποίοι αναπτύσσονται στις κοινωνίες και επηρεαζομαστε από αυτό που μας κάνουν να
αντιληφθούμε σε σχέση με εμάς, το μέλλον αλλά και τον εαυτό μας καθώς επίσης η
εργασιακή και οικονομική κατάσταση .
‘Ένας στους έξι ενήλικες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν προβλήματα ψυχικής υγείας όπως
κρίση άγχους ή κατάθλιψη .
Οι ψυχικές παθήσεις αφορούν γενικότερα όλες τις ηλικιακές ομάδες , τα στατιστικά στοιχεία
που έχουμε στην διάθεση μας προδίδουν μάλλον μια εντονότερη τάση σε κάποιες ηλικίες.
Συγκεκριμένα οι πιο ευαίσθητες στην νόσο ομάδες βρίσκονται στην νεαρή ενήλικο ζωή και
στην τρίτη ηλικία .
Σε ότι αφορά το φύλο φαίνεται πως πιο ευάλωτοι στις ψυχικές παθήσεις είναι ο γυναικείος
πληθυσμός με σχεδόν τριπλάσιες πιθανότητες να παρουσιάσουν κάποια ψυχική πάθηση σε
σχέση με το αντίθετο φύλο.
Η ψυχική υγεία εν μέσω καραντίνας και πανδημίας διαφέρουν από άτομο σε άτομο .Όλοι
υποφέρουν αλλά ο καθένας με τον τρόπο του .Ο καθένας κινδυνεύει αλλά δεν επηρεάζονται
όλοι εξίσου .Έχει καταγραφή υψηλή επίπτωση της πανδημίας στο στρες , στην μοναξιά και
στον θυμό , ευάλωτοι πληθυσμοί είναι τα παιδιά και οι ηλικιωμένοι ,τα άτομα με ιστορικό
ψυχικών διαταραχών και οι επαγγελματίες υγείας πρώτης γραμμής .
Οι επιπτώσεις στην ψυχική υγεία είναι άμεσες , βαθμιαίες και έμμεσες και η στρεσογόνοι
παράγοντες κατά την καραντίνα είναι η διάρκεια της , η ανεπαρκής πρόσβαση σε αγαθά και
η ελλιπής πληροφόρηση από τις αρχές .
Οι μελλοντικές επιπτώσεις στην κοινοτική υγεία αναμένεται να είναι η μειωμένη συνοχή της
κοινότητας,αυξημένη κοινωνική αστάθεια , αυξημένη βία και εγκληματικότητα , αύξηση της
ξενοφοβίας και του ρατσισμού , των προκαταλήψεων και το στίγμα της νόσου .Γι αυτό τον
λόγο και επειδή είμαστε διαφορετικοί χαρακτήρες στην ίδια μη φυσιολογική συνθήκη
χρειάζεται να έχουμε σωστή πληροφόρηση για τον ιό από έγκυρες πηγές και περιορισμό της
ασταμάτητης έκθεσης στην ενημέρωση .Να μοιραζόμαστε τα συναισθήματα μας με
σημαντικούς ανθρώπους ( φίλους , οικογένεια ) .Να φροντίζουμε την σωματική μας υγεία , με
προγράμματα δραστηριοτήτων που ειναι ευχάριστα , καθώς και ότι πρέπει να
απευθυνόμαστε στους ειδικούς προκειμένου να κατορθώσουμε να αποβάλλουμε όλο αυτό το
άγχος ώστε να μπορέσουμε να ζήσουμε μια καλύτερη ζωή .

Επιληψία είναι μια χρόνια νευρολογική πάθηση, στην οποία παρουσιάζονται διαταραχές στο κεντρικό νευρικό σύστημα, με αποτέλεσμα να οδηγούμαστε σε ανωμαλίες της εγκεφαλικής δραστηριότητας. Είναι μία κατάσταση, στην οποία εκδηλώνονται ασυνήθιστες συμπεριφορές και σε ορισμένες περιπτώσεις με απώλεια συνείδησης. Το 10% του πληθυσμού θα εμφανίσει επιληπτική κρίση σε κάποια στιγμή της ζωής του, άνευ ηλικιακού φάσματος (παιδιά, έφηβοι, ενήλικες, ηλικιωμένοι). Δυστυχώς, τα παιδιά εμφανίζουν ένα υψηλό ποσοστό επιληψίας, που σχετίζεται με άλλου είδους διαταραχές του κεντρικού νευρικού συστήματος κι όχι από εξωγενείς παράγοντες. Η πρόγνωσή της είναι πολύ καλή και το μεγαλύτερο ποσοστό αυτών θα παλλαγεί από τις επιληπτικές κρίσεις.
ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ
Η επιληπτική κρίση μπορεί να εκδηλωθεί με σπασμούς και τρόμο στα χέρια και στα πόδια, βολβοστροφή και γρήγορο ανοιγοκλείσιμο των ματιών. Επίσης, με μούδιασμα, που να διαπερνά το σώμα σαν ρεύμα, με δυσκολία στην ομιλία και μπέρδεμα στη γλώσσα. Κατά τη διάρκεια της επιληπτικής κρίσης μπορούν να εκδηλωθούν οσφρητικές, οπτικές και ακουστικές διαταραχές, απώλεια ούρων ή/και κοπράνων, δάγκωμα στη γλώσσα. Μπορεί να εμφανιστεί αιφνίδια συμπεριφορά με καθήλωση του βλέμματος (σαν χαμένος), καθώς και αυτόματες στερεοτυπικές κινήσεις.
ΜΟΡΦΕΣ
Με βασικό κριτήριο το σημείο, από το οποίο ξεκινάει η ανώμαλη ηλεκτρική δραστηριότητα του εγκεφάλου, οι επιληπτικές κρίσεις χωρίζονται σε εστιακές και σε γενικευμένες. Στις εστιακές, η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει σ’ ένα σημείο του εγκεφάλου. Στην απλή εστιακή επιληπτική κρίση, η ηλεκτρική διαταραχή δεν εξαπλώνεται, με αποτέλεσμα ο ασθενής να μην εμφανίζει απώλεια συνείδησης και στη σύνθετη εστιακή, όπου ο ασθενής παρουσιάζει νοητικά ελλείμματα, με κινητική δυσλειτουργία, ψευδαισθήσεις και απώλεια συνείδησης. Στις γενικευμένες επιληπτικές κρίσεις, η ηλεκτρική δραστηριότητα ξεκινάει από τα δύο ημισφαίρια του εγκεφάλου και χωρίζονται σε αφαιρετικές, μυοκλονικές, τονικές, ατονικές, κλονικές και τονικοκλονικές. Μία επιληπτική κρίση μπορεί να ξεκινήσει από ένα σημείο ως εστιακή και μετά να εξαπλωθεί σε όλο τον εγκέφαλο ως και δευτεροπαθούς γενικευμένη κρίση.
ΑΙΤΙΑ
Τα αίτια μπορεί να ποικίλουν και αρκετές φορές φαίνονται στη μαγνητική τομογραφία του εγκεφάλου. Μπορεί να οφείλεται σε μία εγκεφαλική αιμορραγία, σ΄έναν όγκο του εγκεφάλου, στη μηνιγγίτιδα, στο αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο, σε μία κρανιοεγκεφαλική κάκωση, σε μεταβολικές διαταραχές όπως υπογλυκαιμία ή υπονατριαιμία, στον πυρετό, σε πυρετικούς σπασμούς στα παιδιά ως επί το πλείστον , στη χρόνια κατάχρηση οινοπνεύματος, στη νόσο Alzheimer στα όψιμα στάδια της νόσου, στη λήψη φαρμάκων ή ουσιών, σε παυσίπονα και ορισμένα αντιβιωτικά.Τέλος, ένα ποσοστό ασθενών παρά τον ενδελεχή έλεγχο δεν ανευρίσκεται κάποιο αίτιο κι η επιληπτική κρίση λέγεται ιδιοπαθής.
ΔΙΑΓΝΩΣΗ
Η διάγνωση της επιληψίας γίνεται πάντοτε από τον ειδικό νευρολόγο, ο οποίος θα θέσει κάποιες ερωτήσεις, αρχικά, αναφορικά με τις κρίσεις, μία πλήρη νευρολογική εξέταση, θα προτείνει εργαστηριακό έλεγχο τόσο με εξετάσεις αίματος, όσο και με απεικονιστικό έλεγχο ( αξονική και μαγνητική εγκεφάλου) και θα συστήσει οπωσδήποτε την ενέργεια ηλεκτροεγκεφαλογραφήματος, το οποίο ελέγχει για προβλήματα της ηλεκτρικής δραστηριότητας του εγκεφάλου.
ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ
Η συχνότητα των επιληπτικών κρίσεων θα υποδείξει και τη θεραπεία.Αφορούν, συνήθως, ασθενείς που έχουν εμφανίσει δύο τουλάχιστον επιληπτικές κρίσεις. Η αντιμετώπιση της επιληψίας γίνεται με αντιεπιληπτική φαρμακευτική αγωγή. Ένας ασθενής, με επιληπτική κρίση που θα εμφανίσει κάποιο σαφές αίτιο όπως όγκος στον εγκέφαλο ή εγκεφαλική αιμορραγία θα πρέπει να αντιμετωπίζεται από κοινού από νευρολόγο και νευροχειρουργό. Οι ασθενείς με μεγάλη συχνότητα επιληπτικών κρίσεων, οι οποίοι λαμβάνουν συνδυασμό αντιεπιληπτικών φαρμάκων (πάνω από δύο ), είναι υποψήφιοι για χειρουργική αντιμετώπιση της επιληψίας.
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ
Η επιληψία και οι επιληπτικές κρίσεις θα πρέπει να ελέγχονται από ειδικό νευρολόγο σε συνεχή βάση.

Υπό τον όρο « δυσκινησία», ο οποίος είναι ένας πολύ γενικώς και όχι σαφώς καθορισμένος όρος, περιλαμβάνεται ένα πλήθος ακούσιων κινητικών φαινομένων όπως είναι η χορεία, η αθέτωση, ο ημιβαλισμός, ο τρόμος, τα τικ κ.λπ.

Χορειακές ονομάζονται οι άσκοπες, ακούσιες, άρρυθμες, ταχείες και μικρής διάρκειας επαναλαμβανόμενες κινήσεις των άκρων, των δακτύλων, του κορμού και σπανιότερα της κεφαλής.

Αθετωσικές ονομάζονται οι ακούσιες, συνεχείς, αργές, ερπυστικές, ¨σκωληκοειδείς¨ κινήσεις περιφερικού τμήματος ενός άκρου ή και των δύο άκρων.

Τικ (ticks) ονομάζονται οι αιφνίδιες, μονόπλευρες ή αμφοτερόπλευρες, ήπιες, ακούσιες, άρρυθμες βραχείας διάρκειας μυϊκές συσπάσεις οι οποίες επαναλαμβάνονται στερεότυπα αλλά άσκοπα.

Ο ημιβαλισμός αποτελεί μια μορφή υπερκινησιών, η οποία συνίσταται από μεγάλου εύρους, κεντρομελικές, βίαιες, ταχείας, ακούσιες κινήσεις των άκρων του ενός ημίσεως του σώματος.

Δυσκινησία I

TICKS (ΤΙΚ)

Τα τικ εντοπίζονται συχνότερα στο πρόσωπο ( στα βλέφαρα, στις γωνίες του στόματος) και στα άνω άκρα. Συνήθως, επεκτείνονται με τη συγκινησιακή φόρτιση και υποχωρούν με τη διάσπαση της προσοχής του ατόμου. Συχνά υπάρχει μια ιδεοψυχαναγκαστική συνιστώσα. Τα τικ μπορεί να είναι ιδιοπαθή, να αποτελούν σύμπτωμα του συνδρόμου   Gilles de la Tourette, να οφείλονται σε οργανική βλάβη του εγκεφάλου ή σε έκθεση του ατόμου σε τοξικό παράγοντα.

Θεραπεία πρώτης επιλογής → Αλοπεριδόλη/ Aloperidin, Πιμοζίδη /Pirium, Τετραβεναζίνη /Xenasine

Δεύτερης γραμμής → Κλονιδίνη/ Catapresan, Κλοναζεπάμη/ Rivotril , Ζιπρασιδόνη/Geodon , Ολανζιπίνη/ Zyprexa.

Εάν συνυπάρχει ιδεοψυχαναγκαστική διαταραχή Σιτολοπράμη/ Seropram, Pricital, Εσιταλοπράμη/  Cipralex, Φλουοξετίνη/ Ladose.

Δυσκινησία ΙΙ

Ημιβαλισμός

Ο όρος ημιβαλισμός εκφράζει τις ακούσιες κεντρομελικές, μεγάλου εύρους, βίαιες, εκρηκτικές και ταχείες κινήσεις των άκρων του ενός ημίσεως του σώματος. Οι ημιβαλιστικές κινήσεις που εμφανίζονται κατά τη διάρκεια της ημέρας και υποχωρούν κατά τη διάρκεια του ύπνου, οφείλονται σε βλάβη του αντίπλευρου ημισφαιρίου αγγειακής φλεγμονώδους αιτιολογίας (τοξοπλάσμωση AIDS, μηνιγγίτιδα)

Θεραπεία

Εάν το αίτιο είναι γνωστό, η θεραπεία είναι αιτιολογική. Στις υπόλοιπες περιπτώσεις ο ασθενής μπορεί να μη λάβει αγωγή, εάν η κατάσταση δεν του προκαλεί άγχος. Ωστόσο, τις περισσότερες φορές λαμβάνεται μέριμνα ώστε να μην τραυματισθεί λόγω του ότι οι κινήσεις είναι απρόβλεπτες και συχνά μεγάλου εύρους.

Αλοπεριδόλη/ Aloperidin, Χλωροπρομαζίνη/ Largactil, Προμεθαζόνη/ Phenergan, Πιμοζίδη/ Pirium, Τετραβεναζίνη/ Xenazine, Κλοναζεπάμη/ Rivotril.

Δυσκινησία ΙΙΙ

Χορεία και άλλα συμπτώματα της Νόσου Huntington

Η Νόσος Huntington είναι κληρονομικό νόσημα που μεταβιβάζεται κατά τον αυτόσωμο επικρατητικό χαρακτήρα με σχεδόν πλήρη διατρητικότητα. Το υπεύθυνο γονίδιο εντοπίζεται στο βραχύ σκέλος του χρωμοσώματος  4. Ο επιπολασμός της είναι σε παγκόσμια κλίμακα 1^ο περιστατικά/ 100000 πληθυσμού. Η νόσος εκδηλώνεται με ύπουλο τρόπο, συνήθως σε άτομα ηλικίας 35 έως 45 με την ίδια συχνότητα σε άντρες και γυναίκες. Από τη στιγμή της διάγνωσης η διάρκεια  της νόσου κυμαίνεται από 15 έως 30 έτη. Κλινικά χαρακτηριστικά:

1. Χορειακές κινήσεις
2. Διαταραχή της προσωπικότητας
3. Ψυχικές διαταραχές (κατάθλιψη, άγχος, παρανοϊκός ιδεασμός)

Παθολογοανατομικά, χαρακτηρίζεται από απώλεια νευρώνων στον κερκοφόρο και στο κέλυφος του φακοειδούς πυρήνα.

Θεραπεία:  Αλοπεριδόλη/ Aloperidin, Τετραβεναζίνη/ Xenazine, Πιμοζίδη/ Pirium, Σουλπιρίδη/ Dogmatyl, Κουετιαπίνη/ Seroquel.

Δυσκινησία IV

Χορεία και αθέτωση στο πλαίσιο άλλων νοσημάτων

1. Ρευματική χορεία είναι η νόσος των παιδιών και των εφήβων και οφείλεται σε στρεπτοκοκκική λοίμωξη, η οποία μπορεί να προηγείται της εμφάνισης των χορειακών κινήσεων από 1-6 μήνες. Το 1/3 των πασχόντων έχει και άλλες κλινικές εκδηλώσεις ρευματοπάθειας. Αντιμετώπιση για τη λοίμωξη δίνουμε πενικιλίνη. Για την αντιμετώπιση των χορειακών κινήσεων Βαλπροΐκο / Depakine, Καβαμαζεπίνη/ Tegretol.
2. Χορεία από λήψη φαρμάκων. Η εμφάνιση της χορείας μπορεί να είναι απότοκος της λήψης μιας σειράς φαρμάκων ( αντιεπιληπτικών, αντιπαρκινσονικών κ.α.)

Η θεραπεία όταν οφείλεται στη λήψη φαρμάκων συνίσταται η μείωση του υπεύθυνου φαρμάκου ή η αντικατάστασή του.

3. Χορεία μεταβολικής αιτιολογίας συνήθως οφείλονται σε υπέρ ή υπό Ca²⁺ ή Na⁺ αιμία, υπογλυκαιμία, υπεργλυκαιμία και υπερθυρεοειδισμό.
4. Χορεία αγγειακής αιτιολογίας συνήθως οφείλεται σε αγγειακές δυσπλασίες, αγγειακά εφράγματα ή εντάσσεται στο πλαίσιο πολυκυτταραιμίας.
5. Χορεία αυτοάνοσης αρχής οφείλεται σε ΣΕΛ, αγγειίτιδα
6. Χορεία άλλης αιτιολογίας οφείλεται σε γεροντική χορεία, σε εγκεφαλική παράλυση ή σε όγκο του εγκεφάλου.

Δυσκινησία V

Δυσκινησία και δυστονία στο πλαίσιο της νόσου Wilson

Η υπατοφακοειδής εκφύλιση ή νόσος Wilson είναι μια κληρονομικοεκφυλιστική νόσος που εκδηλώνεται κατά τη δεύτερη δεκαετία της ζωής. Μεταβιβάζεται κατά τον αυτόσωμο υπολειπόμενο χαρακτήρα. Το υπεύθυνο γονίδιο τοποθετείται στο μακρύ σκέλος του χρωμοσώματος 13. Η νόσος χαρακτηρίζεται από διαταραχή του μεταβολισμού του Χαλκού (Cu²⁺) με συνέπεια την αύξηση της ενδοκυττάριας συγκέντρωσής του, γεγονός που οδηγεί σε εκφύλιση ορισμένων περιοχών του εγκεφάλου και σε κίρρωση του ύπατος.

Κλινικά χαρακτηριστικά που ποικίλλουν από ασθενή σε ασθενή:

1. Τρόμος ( σε ποσοστό 33% των πασχόντων)
2. Δυστονία (εμφανίζεται στο 60% των ασθενών)
3. Δυσκινησία (χορειόμορφες και αθετωσικές κινήσεις)
4. Δυσαρθρία
5. Διαταραχές της συμπεριφοράς

Εργαστηριακά ευρήματα:

1. Ο Cu²⁺ των ούρων είναι αυξημένος
2. Το ελεύθερο κλάσμα του Cu²⁺ είναι αυξημένο, ενώ ο ολικός Cu²⁺ του ορού ελαττωμένος
3. Η σερουλοπλασμίνη του ορού είναι ελαττωμένη

Θεραπεία

Αιτιολογική →D-πενικιλαμίνη/ Penikilamine

Για ασθενείς που δεν ανέχονται την πενικιλίνη δίνουμε τριεντίνη

Άλλες ουσίες που χορηγούμε είναι το θειικό κάλιο και το οξείδιο του ψευδαργύρου.

Αντιχολινεργικά φάρμακα → Βενζεξόλη/ Artane

Αποφυγή τροφών που περιέχουν πολύ Cu²⁺  όπως σοκολάτες, μανιτάρια, συκώτι, ξηροί καρποί , όστρακα και τυρί.

Η άνοια  είναι μία εγκεφαλική διαταραχή όπου χαρακτηριστικά κάποιος δυσκολεύεται να θυμηθεί, να μάθει νέα πράγματα και να επικοινωνήσει με τους άλλους. Εκτός από τη μνήμη προκαλεί αλλαγές στη διάθεση και στην προσωπικότητα ενός ατόμου. Έτσι ενώ αρχικά τα προβλήματα εμφανίζονται στη μνήμη και στην καθαρή σκέψη, καθώς η άνοια εξελίσσεται ο ασθενής παρουσιάζει ανησυχία και άλλα προβλήματα συμπεριφοράς και αδυνατεί να φροντίσει μόνος του τον εαυτό του, καταλήγοντας εξαρτημένος από την οικογένεια του ή άλλα άτομα-φροντιστές.

Στην άνοια καταστρέφονται σταδιακά εγκεφαλικά κύτταρα και χαρακτηριστικά ο φλοιός του εγκέφαλου ατροφεί. Η πιο συχνή μορφή άνοιας είναι η νόσος Alzheimer. Περίπου 1 στα 8 άτομα μεγαλύτερα από 65 ετών πάσχουν από Alzheimer, ενώ πολύ πιο σπάνια μπορεί να εμφανιστεί και σε μικρότερη ηλικία. Συχνή μορφή επίσης είναι η αγγειακή άνοια η οποία εμφανίζεται σε ασθενείς που έχουν στο ιστορικό τους πολλούς καρδιαγγειακούς παράγοντες κινδύνου (αρτηριακή υπέρταση, σακχαρώδη διαβήτη, υπερχοληστεριναιμία κ.λπ.), ή παλιά αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

Ποια είναι τα συμπτώματα της άνοιας:

Απώλεια της πρόσφατης μνήμης. Όλοι μπορούμε να ξεχάσουμε κάτι τώρα και να το θυμηθούμε αργότερα. Όσοι πάσχουν από άνοια ξεχνούν πράγματα και δε τα ξαναθυμούνται ποτέ. Έτσι μπορεί να κάνουν την ίδια ερώτηση ξανά και ξανά γιατί κάθε φορά που ρωτούν ξεχνούν αμέσως την απάντηση, ενώ μπορεί να μη θυμούνται καν ότι έχουν ήδη κάνει τη ίδια ερώτηση.

Δυσκολία στο να εκτελέσουν απλές καθημερινές ασχολίες. Για παράδειγμα η κυρία με άνοια μπορεί να μαγειρέψει το γεύμα και να ξεχάσει να το σερβίρει στο τραπέζι, ίσως ακόμη και να ξεχάσει ότι το μαγείρεψε.

Προβλήματα με το λόγο. Συνήθως ασθενείς με άνοια ξεχνούν απλές λέξεις π.χ. πως ονομάζεται ένα καθημερινό εργαλείο ή χρησιμοποιούν λάθος λέξεις. Έτσι δυσκολεύονται να κάνουν κατανοητό στους άλλους τι εννοούν.

Αποπροσανατολισμό στον τόπο και το χρόνο. Ασθενείς με άνοια μπερδεύουν την ημερομηνία και συχνά δε θυμούνται ακόμη και το δρόμο για να γυρίσουν στο σπίτι τους και εύκολα χάνονται.

Εναλλαγές στη διάθεση. Ο καθένας μπορεί να αισθάνεται μελαγχολικός κάποιες στιγμές, όμως οι ασθενείς με άνοια έχουν γρήγορες αλλαγές στη διάθεση και μπορεί τη μια στιγμή να είναι ήρεμοι, στο επόμενο λεπτό να κλαίνε και μέσα σε λίγα λεπτά να ξεσπάσουν με θυμό.

 Διαταραχές στην συμπεριφορά. Οι ασθενείς με άνοια μπορεί να γίνουν ευερέθιστοι ή και επιθετικοί, καχύποπτοι, να τρομάζουν εύκολα ή να γελούν χωρίς λόγο.

Η διάγνωση τίθενται με βάση το ιστορικό του κάθε ασθενούς και την περαιτέρω διερεύνηση της τωρινής του κατάστασης υγείας. Απεικονιστικές εξετάσεις όπως αξονική και μαγνητική τομογραφία είναι πολύ βοηθητικές για να δείξουν την εσωτερική δομή του εγκεφάλου και να αποκλείσουν ή να επιβεβαιώσουν διάφορες παθήσεις.

ΣΤΑΔΙΑ ΤΗΣ ΑΝΟΙΑΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΑ

1. Αρχικά δεν υπάρχει καμία νοητική έκπτωση ούτε ένδειξη σε κλινικές εξετάσεις
2. Πολύ μέτρια νοητική έκπτωση. Το άτομο ξεχνάει που έχει τοποθετήσει αντικείμενα και δεν μπορεί να θυμηθεί ονόματα
3. Μέτρια νοητική έκπτωση όπου ο ασθενής στην εργασία του δεν έχει καλή απόδοση, αποπροσανατολίζεται, έχει μειωμένη ικανότητα μνήμης και συγκέντρωσης, δεν θυμάται πρόσφατα σημαντικά γεγονότα
4. Σχετικά σοβαρή έκπτωση μνήμης, όπου σε αυτό το στάδιο ο ασθενής δεν μπορεί να επιβιώσει τελείως μόνος του. Πλέον συγκρατεί μόνο πολύ βασικά ονόματα και ακόμα εκτελεί μόνος του το ντύσιμο, το μπάνιο κ.τ.λ.
5. Σοβαρή νοητική έκπτωση, όπου οι ασθενείς δεν γνωρίζουν το περιβάλλον, τον χρόνο, την εποχή. Χρειάζονται συνεχώς κάποιον να τους προσέχει.

ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΤΗΣ ΑΝΟΙΑΣ

Η άνοια είναι μία νόσος που εξελίσσεται και δεν μένει σταθερή. Η ιατρική κοινότητα παγκοσμίως δεν έχει βρει κάποιο θεραπευτικό πρωτόκολλο που να θεραπεύει την άνοια, αλλά έχει βρει τρόπους να επιβραδύνει την εξέλιξή της και κατ’ επέκταση να προσφέρει για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα έναν ποιοτικό τρόπο ζωής.

Ο γενικός κανόνας αντιμετώπισης της άνοιας, από την υποψία ήδη ότι κάτι μπορεί να συμβαίνει, είναι η σωστή ενημέρωση του ίδιου του ασθενούς και της οικογένειάς του ώστε να μπορούν να προσφέρουν πραγματική υποστηρικτική φροντίδα τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Η φαρμακευτική αγωγή στοχεύει στο να περιορίσει τα συμπτώματα τα οποία παρουσιάζονται στο άτομο. Η πρώιμη χορήγηση της αγωγής είναι το κλειδί στην αντιμετώπιση της άνοιας, τότε που τα συμπτώματα είναι ήπια. Σημαντικές είναι οι διάφορες τεχνικές μνήμης σε συνδυασμό με τη φαρμακευτική αγωγή, ώστε το μυαλό να βρίσκεται σε εγρήγορση.Εν κατακλείδι θα πρέπει να υπάρχει συνεχείς παρακολούθηση του ασθενούς από τον Νευρολόγο για την καλύτερη αντιμετώπιση της νόσου .

Ο ιδιοπαθής τρόμος είναι  ένα νευρολογικό σύνδρομο που χαρακτρηρίζεται από χρόνιο συνήθως βραδέως επιδεινούμενο τρόμο σε διάφορα μέρη του σώματος .Είναι τρόμος μικτός ,θέσεως (εκλύεται σε πρόταση των χειρών ) και ενέργειας  (εκλύεται κατά  την διάρκεια μιας κίνησης)  συχνά είναι αμφοτερόπλευρος και έχει συχνότητα 4-10 HZ. Αναφέρεται ως  ¨καλοήθης ιδιοπαθής τρόμος ¨, ενίοτε το τρέμουλο είναι αρκετά έντονο και  οδηγεί σε περιορισμούς στην καθημερινότητα και στην επαγγελματική ζωή . 

Τα αίτια εμφάνισης  του δεν είναι γνωστά ,θεωρείται ότι οφείλεται σε αστάθεια  νευρικών  κυκλωμάτων του εγκεφάλου που στέλνουν παθολογικές εκφορτίσεις στους μύες .Αυτά τα σήματα διέρχονται από διάφορες περιοχές  του εγκεφάλου  πρωτού καταλήξουν στους μύες  και περιλαμβάνουν την παρεγκεφαλίδα , τον θάλαμο ,την ωχρά σφαίρα ,ερυθρό πυρήνα .Στο 50% των περιπτώσεων  υπάρχουν περισσότερη του ενός  προσβεβλημένα μέλη  σε μια οικογένεια .

Συμπτώματολογία :

Τρόμος άνω άκρων 

Τρόμος κεφαλής 

Τρόμος φωνής 

Τρόμος στο σαγόνι 

Σπανιότερα τρόμος  στα κάτω  άκρα 

Η Διάγνωση του επιβεβαιώνεται από το ιστορικό και τα συμπτώματα που παρουσιάζει  ο ασθενής .Ο ειδικός ιατρός ( Νευρολόγος ) μπορεί να ζητήσει ενδεικτικά κάποιες αιματολογικές εξετάσεις :

-Γενική αίματος και βιοχημικές  εξετάσεις 

-Μέτρηση ασβεστίου και ορμόνες  θυροειδούς   

-Επίπεδα χαλκού και σερουλοπλασμίνης 

-Αξονική /Μαγνητική τομογραφία εγκεφάλου 

-Ηλεκτρομυογράφημα /ηλεκτρονευρογράφημα 

Πως θεραπεύεται  ο  ιδιοπάθης τρόμος :

Σε ήπιες περιπτώσεις τρόμου , όταν δεν υπάρχει επίπτωση στην λειτουργικότητα  η θεραπεία δεν είναι αναγκαία .Ωστόσο για αρκετά άτομα , η θεραπεία είναι επιθυμητή για κοινωνικούς ή επαγγελματικούς λόγους .Οι θεραπευτικές επιλογές συνίστανται σε : 

-Φαρμακευτικές παρεμβάσεις 

-Χρήση αλλαντικής τοξίνης  και  σε Νευροχειρουργικές επεμβάσεις 

Ως Αγγειακό Εγκεφαλικό Επεισόδιο (ΑΕΕ) ορίζεται, κάθε οξείας έναρξης εστιακή ή γενικευμένη διαταραχή της εγκεφαλικής λειτουργίας που διαρκεί περισσότερο από 24 ώρες και οφείλεται αποκλειστικά σε αγγειακά αίτια.
Τα ΑΕΕ αποτελούν την τρίτη πιο συχνή αιτία θανάτου, μετά τις καρδιοπάθειες και τον καρκίνο.
Το 20% περίπου είναι αιμορραγικά και τα υπόλοιπα είναι ισχαιμικά .
Τα ισχαιμικά ΑΕΕ μπορεί να είναι θρομβωτικά (συμβαίνουν κατά την διάρκεια του ύπνου και η κλινική τους εικόνα
ολοκληρώνεται βαθμιαία), εμβολικά (συνήθως την ημέρα και εκδηλώνονται αιφνιδίως) ή κενοτοπιώδη τα οποία συμβαίνουν αθόρυβα και οφείλονται σε απόφραξη διατιτραινόντων αρτηριδίων.
Ως παροδικά ισχαιμικά ΑΕΕ ( ΠΙΕ) ορίζονται τα πλήρως αναστρέψιμα, ισχαιμικής νευρολογικής δυσλειτουργίας που διαρκούν λιγότερο από 24 ώρες. Τα ΠΙΕ χαρακτηρίζονται από αιφνίδια εγκατάσταση, η διάρκεια κυμαίνεται από 2 έως 15 λεπτά και δεν αφήνουν κανένα μόνιμο νευρολογικό έλλειμμα (αν και όσο αυξάνεται η διάρκεια τους τόσο αυξάνεται η πιθανότητα εγκατάστασης μόνιμης παρεγχυματικής βλάβης).
Ως πρωτογενείς πρόληψη ορίζεται η ελάττωση του κινδύνου εγκατάστασης ΑΕΕ σε ασυμπτωματικά άτομα.
Θεραπευτικά μέτρα : Συνίσταται από ρύθμιση των αγγειακών παραγόντων, από χορήγηση αντιθρομβωτικής αγωγής και από την
αντιμετώπιση εάν υφίσταται της ασυμπτωματικής στένωσης των καρωτίδων.
1. Ρύθμιση αγγειακών παραγόντων κινδύνου
Τακτικός έλεγχος της αρτηριακής πίεσης
Συνιστάται η ρύθμιση της υψηλής αρτηριακής πίεσης με στόχο την επίτευξη φυσιολογικών τιμών (<120 / 80 mmHg) Τακτικός έλεγχος τιμών του σακχάρου του αίματος. Τακτικός έλεγχος των τιμών της χοληστερίνης του αίματος. Ρύθμιση των αυξημένων τιμών με δίαιτα, άσκηση ή τη λήψη στατινών Συμπληρωματικά μέτρα: διακοπή του καπνίσματος αποφυγή κατανάλωσης μεγάλων ποσοτήτων αλκοόλ τακτική σωματική άσκηση δίαιτα. 2. Αντιθρομβωτική αγωγή Ασπιρίνη σε χαμηλή δόση 100 mgr. Δεν συνιστάται η χορήγηση άλλων αντιαιμοπεταλιακών πέραν της ασπιρίνης για την πρωτογενή πρόληψη ΑΕΕ. 3. Αντιμετώπιση ασυμπτωματικής στένωσης καρωτίδων Ασπιρίνη σε χαμηλή δόση 100 mgr σε ασθενείς με ασυμπτωματική στένωση >50% της έσω καρωτίδας.

Είναι από τα πιο συχνά προβλήματα υγείας που όλοι μας σχεδόν εμφανίζουν κάποια στιγμή στην πορεία της ζωής τους. Είναι πόνος που γίνεται αισθητός στο μέτωπο , στους οφθαλμούς, στην γνάθο, στις κροταφικές χώρες, στο τριχωτό της κεφαλής, στο κρανίο, ινιακά ή στον αυχένα. Η πιο συχνές μορφές πονοκεφάλου είναι η ημικρανία και η κεφαλαλγία τάσης. Γενικά οι κεφαλαλγίες χωρίζονται σε πρωτοπαθείς και δευτεροπαθείς και αποτελεί την πιο συχνή αιτία επίσκεψης στον νευρολόγο. Στις πρωτοπαθείς κεφαλαλγίες ανήκουν και η πιο συχνές μορφές του πονοκεφάλου.

Κεφαλαλγία τάσεως: Είναι η συνηθέστερη μορφή με χαρακτηριστικό εμφάνισης συνήθως αμφοτερόπλευρα στους κροτάφους και στο μέτωπο. Έχει την αίσθηση ο ασθενής ότι κάτι πιέζει το κεφάλι του, δεν είναι τόσο έντονη ώστε να επηρεάσει άμεσα στις δραστηριότητες του, την εμφανίζουν άνθρωποι κυρίως ευαίσθητοι και αγχώδεις.
Ημικρανία: Είναι η πιο συχνή πρωτοπαθή κεφαλαλγία, εμφανίζεται κυρίως στις γυναίκες και συνήθως εκδηλώνεται στις ηλικίες μεταξύ 25-50 ετών. Διαχωρίζεται σε δύο κυρίους τύπους με αύρα ή χωρίς αύρα .
Ημικρανία χωρίς αύρα: Υποτροπιάζουσα κεφαλαλγία με κρίσεις διάρκειας 4 – 72 ώρες. Τυπικά χαρακτηριστικά είναι σφύζων χαρακτήρας, μονόπλευρη εντόπιση, μέτρια ή ισχυρή ένταση, φωτοφοβία, ηχοφοβία, επιδείνωση με τη φυσική δραστηριότητα. Η εντόπιση αυτής της κεφαλαλγίας είναι μετωποκροταφική.
Ημικρανία με αύρα: Η λεγόμενη “κλασσική ημικρανία” όπου χαρακτηρίζεται από περιοδικά εμφανιζόμενα επεισόδια κεφαλαλγίας τα οποία συνυπάρχουν με εστιακά νευρολογικά συμπτώματα. Η αύρα εκδηλώνεται ακριβώς πριν ή με την έναρξη της ημικρανίας. Οι κρίσεις διαρκούν εώς και μία ώρα και περιλαμβάνουν διαταραχές όρασης, λόγου, απώλεια αισθητικότητας, αδυναμία άνω ή κάτω άκρων, αιμωδίες, μυρμηγκιάσματα κλπ. Η πρόδρομη φάση (πριν την αύρα) χαρακτηρίζεται από κόπωση και χασμουρητό, αδυναμία συγκέντρωσης, ευαισθησία στο φως και τον ήχο, μυαλγίες, αθραλγίες.

Αθροιστικού τύπου κεφαλαλγία: Μολονότι έχει την μικρότερη επίπτωση στον γενικό πληθυσμό, συνοδεύεται από εκδήλωση ανικανότητας λόγω συχνών κρίσεων και συχνών διακοπών του ύπνου και εκδηλώνεται με δύο μορφές:
1.Επεισοδιακή. Συνυπάρχει η ενεργή περίοδος με καθημερινές κρίσεις και ακολουθεί η περίοδος της ύφεσης στην οποία ο/η ασθενής είναι ελεύθερος συμπτωμάτων.
2.Χρόνια μορφή. Η περίοδος ύφεσης δεν υπάρχει καθόλου. Ο νευρολόγος πριν κατατάξει μια κεφαλαλγία στην αθροιστικού τύπου θα πρέπει να έχει αποκλείσει όλες τις άλλες νόσους που προκαλούν τα ίδια συμπτώματα όπως μηνιγγίωμα του τριδύμου, ινιακό νευρίνωμα κ.λ.π.

Δευτεροπαθείς Κεφαλαλγία: Αυτές μπορεί να απορρέουν από άλλα αίτια στα οποία είναι όγκοι εγκεφάλου, ανεύρυσματα εγκεφάλου, φλεγμονώδεις νόσοι, διαταραγμένη κυκλοφορία του εγκεφαλονωτιαίου υγρού. Οι κεφαλαλγίες αυτές έχουν ιδιαίτερη σημασία να μελετούνται, γιατί αποτελούν πολλές φορές την πρώτη εκδήλωση μιας σημαντικής υποκείμενης νόσου.

Διάγνωση.
Η σωστή διάγνωση είναι απαραίτητη για τον σχεδιασμό αποτελεσματικής και εξατομικευμένης θεραπείας. Καταρχήν θα πρέπει να γίνει η ανασκόπηση του ιατρικού ιστορικού, την κλινική εξέταση και εάν κριθεί απαραίτητο ο νευρολόγος ζητάει από τον ασθενή ειδικές εξετάσεις (Αξονική ή Μαγνητική Τομογραφία). Επίσης χρησιμοποιούνται ειδικά ερωτηματολόγια ή να συμπληρώσει ημερολόγιο κεφαλαλγίας ώστε να εντοπίσουν μαζί τους παράγοντες που χειροτερεύουν τις κεφαλαλγίες .

Θεραπεία.
Η αντιμετώπιση είναι πάντα εξατομικευμένη και προσαρμοσμένη στις ανάγκες και τις ιδιαιτερότητες του ασθενούς. Η φαρμακευτική αγωγή χωρίζεται σε προφυλακτική αγωγή και αγωγή για την ώρα της κρίσης. Η προφυλακτική αγωγή χορηγείται σε ασθενείς με πολύ συχνές κεφαλαλγίες, οι οποίες επιβαρύνουν σημαντικά την ποιότητα της ζωής τους. Η αγωγή για την ώρα της κρίσης είναι πολύ σημαντική, καθώς ο πάσχων παίρνει συγκεκριμένες οδηγίες και ειδικά φάρμακα για να μπορεί να αντιμετωπίσει μια σοβαρή κρίση στο σπίτι.
Ακόμη χρησιμοποιείται ως θεραπεία η Έγχυση Βοτουλινικής τοξίνης (ΒΟΤΟΧ) καθώς και εξωτερικοί νευροδιεγέρτες .
Τελευταία θα χρησιμοποιούν οι νευρολόγοι όλο και περισσότερο τα μονοκλωνικά αντισώματα τα οποία στοχεύουν στο νευροπεπτίδιο CGRP. Μεσολαβεί τόσο στην τριδυμο-αγγειακή μεταβίβαση του πόνου από τα ενδοκράνια αγγεία του ΚΝΣ, όσο και στην αγγειοδιασταλτική συνιστώσα της νευρογενούς φλεγμονής .

Ο ύπνος γενικά επιτελεί μια λειτουργία αποκατάστασης για τον εγκέφαλο και το σώμα βελτιώνοντας την αίσθηση ενέργειας και ευεξίας. Επιπλέον, παίζει σημαντικό ρόλο στις εγκεφαλικές μεταβολές που συντελούν στις διεργασίες της μάθησης και της σταθεροποίησης της μνήμης. Η στέρηση του ύπνου μπορεί να οδηγήσει σε αυξημένη νοσηρότητα και θνησιμότητα. Οι διαταραχές του ύπνου τείνουν να γίνουν ένα από τα σημαντικότερα προβλήματα του σύγχρονου ανθρώπου. Μπορεί να προκληθούν προβλήματα στο καρδιαγγειακό, το ανοσοποιητικό και το νευρικό σύστημα, στη μνήμη και την μάθηση αλλά ακόμη στο ψυχικό κόσμο, τη συμπεριφορά και το συναίσθημα του ατόμου.
Ο ύπνος είναι μια κατάσταση κατά την οποία λιγοστεύει η συναίσθηση, η κινητικότητα των σκελετικών μυών και επιβραδύνεται ο μεταβολισμός. Ο άνθρωπος έχει τη μοναδική τάση να κοιμάται 7-8 ώρες ημερησίως και κυρίως κατά τη διάρκεια της νύκτας, όπου αν διακοπεί ο ύπνος έχει ως αποτέλεσμα ορισμένα προβλήματα κατά τη διάρκεια της ημέρας.
Ο ύπνος είναι μια βασική ανθρώπινη ανάγκη και είναι ζωτικής σημασίας τόσο για τη σωματική και ψυχική υγεία όσο και για την διασφάλιση της ποιότητας ζωής και την ασφάλεια του ατόμου. Ο ύπνος βοηθά στη σωστή λειτουργία του εγκεφάλου. Όταν ο άνθρωπος δεν κοιμάται αρκετά ή έχει κακή ποιότητα του ύπνου είναι πολλές οι πιθανές συνέπειες. Οι πιο προφανείς είναι η κόπωση, η μειωμένη ενέργεια, η ευερεθιστότητα και τα προβλήματα συγκέντρωσης. Η διάθεση και η ικανότητα λήψης αποφάσεων μπορεί επίσης να επηρεαστούν. Τα προβλήματα ύπνου συχνά συνυπάρχουν με συμπτώματα κατάθλιψης ή άγχος ή μπορεί να επιδεινώσουν περιπτώσεις με είδη υπάρχουσα κατάθλιψη ή άγχος. Τόσο οι άνθρωποι όσο και τα ζώα δεν δύναται να ζήσουν χωρίς ύπνο, παρότι η ποσότητα του ύπνου ποικίλει μεταξύ των ειδών. Η πλήρης στέρηση του ύπνου για λίγες εβδομάδες, μπορεί να οδηγήσει σε θάνατο. Η έλλειψη ύπνου προκαλεί αυξημένη υπνηλία, κόπωση, ευερεθιστότητα και δυσκολία συγκέντρωσης. Επίσης επιδεινώνονται η απόδοση στις δραστηριότητες που απαιτούν επιδεξιότητα, η κρίση και η επικοινωνία με αποτέλεσμα την αύξηση των λαθών και των ατυχημάτων. Οι ασθενείς εμφανίζουν διαταραχές της αντίληψης και του προσανατολισμού, ενώ σε άτομα με προδιάθεση υπάρχει πιθανότητα ψυχωτικού επεισοδίου ή επιληπτικής κρίσης. Τα νευρολογικά σημεία που παρατηρούνται είναι νυσταγμός, διαταραχή των οφθαλμικών κινήσεων, τρόμος άκρων χειρών, βλεφαρόπτωση και επιδείνωση της ομιλίας. Η έλλειψη ύπνου ή ο υπερβολικός ύπνος συνδέονται με χρόνια προβλήματα όπως καρδιοπάθειες και ο διαβήτης. Οι διαταραχές του ύπνου μπορεί επίσης να είναι ένα προειδοποιητικό σημάδι για νευρολογικά προβλήματα όπως η νόσος του Parkinson, Σκλήρυνση κατά Πλάκας, νόσος Alzheimer. Η διεθνής ταξινόμηση των διαταραχών περιλαμβάνει τις ακόλουθες κατηγορίες που είναι οι εξής : Η Αϋπνία, διαταραχές αναπνοής συναφείς με τον ύπνο, Υπερυπνίες κεντρικής αιτιολογίας , Διαταραχές ύπνου του κιρκαδιανού ρυθμού, Παραυπνίες, Διαταραχές κινητικότητας κατά του ύπνου.
Η αϋπνία χαρακτηρίζεται από επίμονη δυσκολία στην έναρξη του ύπνου, τη διάρκεια, την ποιότητα, παρά την κατάλληλη ευκαιρία και τις συνθήκες για ύπνο, όπου οδηγεί σε κάποια μορφή απομείωσης της ενέργειας κατά τη διάρκεια της ημέρας. Διακρίνουμε τις εξής μορφές : Χρόνια αϋπνία, Σύντομης διάρκειας αϋπνία, άλλες διαταραχές αϋπνίας, Μεμονωμένα συμπτώματα, Παρατεταμένος χρόνος παραμονής στο κρεβάτι και μικρής διάρκειας ύπνος.
Διαταραχές αναπνοής συναφείς με τον ύπνο περιλαμβάνει διαφόρους όρους που χαρακτηρίζεται από διαταραγμένη αναπνοή κατά τον ύπνο: αποφρακτική υπνική άπνοια, διαταραχές της κεντρικής υπνικής άπνοιας, διαταραχές υποαερισμού, υποξαιμία σχετιζόμενων με τον ύπνο διαταραχή. Οι περισσότερες από αυτές τις συνθήκες είναι συχνά παρούσες στον ίδιο τον ασθενή.
Διαταραχές κινητικότητας κατά τον ύπνο: Σχετίζονται με κινητικές διαταραχές απλές, στερεότυπες κινήσεις που συμβαίνουν κατά την διάρκεια του ύπνου ή κατά την έναρξη του όπως το σύνδρομο ανήσυχου ποδιού, κράμπες, μυοκλονίες, διαταραχή σχετιζόμενη με τη λήψη φαρμάκων ή ουσιών, διαταραχή σχετιζόμενη με επιληψία
Η αϋπνία (πρωτοπαθής ) είναι μια από τις πιο συχνές διαταραχές του ύπνου ορίζεται ως η δυσκολία ύπνου και χαρακτηρίζεται από την διατήρηση της αναστολής λειτουργίας ή την κακή ποιότητα ύπνου παρά την επαρκή ευκαιρία / συνθήκες για ύπνο. Αυξάνεται με την αύξηση της ηλικίας και είναι περισσότερο διαδεδομένη στις γυναίκες, ενώ το οικογενειακό ιστορικό καταδεικνύει ως άλλο παράγοντα κινδύνου αϋπνίας την κληρονομικότητα. Η αϋπνία παρουσιάζεται συνήθως στο πλαίσιο των ψυχιατρικών διαταραχών και χαρακτηρίζεται από μια επικράτηση του 40-50 % που συμβαίνουν κυρίως σε διαταραχές της διάθεσης και του άγχους. Η χρόνια αϋπνία ορίζεται ως διαταραχή του ύπνου για διάστημα τουλάχιστον τριών μηνών και τα συμπτώματα παρουσιάζονται τουλάχιστον τρείς φορές την εβδομάδα. Η Αϋπνία θεωρείται ένας προδιαθεσικός παράγοντας για εκδήλωση ψυχιατρικών διαταραχών συμπεριλαμβανομένης της κατάθλιψης και του άγχους. Εκτιμάται ότι 20% από άτομα με αϋπνία θα έχουν μείζονα κατάθλιψη ενώ κάποιες μελέτες υποστηρίζουν ότι αποτελεί κίνδυνο για εμφάνιση υπέρτασης και έμφραγμα του μυοκαρδίου.
Η περιστασιακή αϋπνία διαρκεί από ένα βράδυ εώς και μερικές εβδομάδες, οφείλεται συνήθως σε συναισθηματική ένταση (άγχος της δουλειάς) ή σε προβλήματα σωματικά (έντονος πόνος από κάποιο χτύπημα). Στο 50% των αυπνικών ασθενών το πρόβλημα της αϋπνίας δημιουργείται από άλλες ψυχικές διαταραχές όπως η κατάθλιψη, οι αγχώδεις διαταραχές, η σχιζοφρένεια και η διπολική διαταραχή.
Στην θεραπεία γίνεται συνδυασμός φαρμακευτικής και ψυχοθεραπευτικής παρέμβασης. Η φαρμακοθεραπεία μπορεί να περιλαμβάνει κατασταλτικά – υπναγωγά ή ψυχοδιεγερτικά φάρμακα. Το άτομο ενθαρρύνεται να ακολουθήσει κάποια μέτρα για ευόδωση του ύπνου (σταθερή ώρα έγερσης και κατάκλισης, σωματική άσκηση, προγραμματισμένα γεύματα) ενώ χρήσιμες είναι συμπεριφοριστικές τεχνικές όπως οι τεχνικές χαλάρωσης. Είναι καλό να διερευνήσει κάποιος το πρόβλημα ύπνου του, εφόσον αυτό είναι επίμονο και διαρκεί περισσότερο από ένα μήνα. Εφόσον οι διαταραχές ύπνου σχετίζονται και με οργανικά συμπτώματα είναι καλό να γίνει ιατρική διερεύνηση ώστε να αποκλειστούν οι οργανικές αιτίες και στη συνέχεια το άτομο να απευθύνεται σε κάποιον ειδικό. Σε ορισμένες περιπτώσεις συνιστάται η φαρμακοθεραπεία ώστε το άτομο να βοηθηθεί και να επαναρυθμιστεί ο ύπνος του. Τέλος υπάρχουν και μη συνταγογραφούμενες ουσίες καθώς και συμπληρώματα διατροφής που φαίνεται να βοηθούν στην φυσιολογία του ύπνου.