Η νόσος Πάρκινσον είναι μια προοδευτική νευροεκφυλιστική διαταραχή, η οποία σχετίζεται με την δυσλειτουργία (απώλεια) ντοπαμινεργικών νευρώνων στον εγκέφαλο την έλλειψη ντοπαμίνης και τον σχηματισμό παθολογικών σωματιδίων- πρωτεϊνών στους νευρώνες. Είναι μια ιδιοπαθή νόσο του νευρικού συστήματος και χαρακτηρίζεται από κινητικές και μη εκδηλώσεις. Έχει περιγραφεί από τον James Parkinson το 1817 και έχει συνδεθεί με σημαντική ανικανότητα και χαμηλή ποιότητα ζωής. Η μέση ηλικία εμφάνισης της νόσου είναι τα 60 έτη και το μέσο διάστημα από την εμφάνιση της νόσου μέχρι τον θάνατο είναι 15 χρόνια περίπου. Οι άνδρες έχουν 1,5 φορές μεγαλύτερη πιθανότητα εμφάνισης της νόσου σε σχέση με τις γυναίκες.

ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ :

1. Η ηλικία αποτελεί έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου (10 % των ατόμων που νοσούν είναι μικρότεροι των 45 ετών).

2. Το κληρονομικό ιστορικό

3 . Έκθεση σε φυτοφάρμακα

4. Περιβαλλοντικοί παράγοντες Σύμφωνα με ορισμένες μελέτες οι μή καπνιστές έχουν διπλάσια πιθανότητα να εμφανίσουν την νόσο καθώς και οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες και άνδρες που λαμβάνουν χαμηλή ποσότητα καφείνης φαίνεται να έχουν αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης νόσου.

ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ ΤΗΣ ΝΟΣΟΥ:

– Βραδύτητα σε εκούσιες κινήσεις

– Δυσκαμψία/ ακαμψία – Διαταραχές στάσης και βάδισης.

– Τρόμος (τρέμουλο) ηρεμίας

– Διαταραχή στον λόγο και δυσκολία στην κατάποσηΤρόμος (τρέμουλο) ηρεμίας

– Διαταραχή στον λόγο και δυσκολία στην κατάποση.

ΜΗ ΚΙΝΗΤΙΚΑ ΣΥΜΠΤΩΜΑΤΑ:

– Διαταραχές στην όσφρηση και στην όραση.

– Διαταραχή στον ύπνο.

– Δυσκοιλιότητα και άλλες διαταραχές του ΑΝΤ (αυτόνομο νευρικό σύστημα).

– Κατάθλιψη.

– Έκπτωση των νοητικών λειτουργιών.

Η κλινική εικόνα διαμορφώνεται στα διάφορα στάδια της πορείας της νόσου του Πάρκινσον.

Α) Πρώιμο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν 3-5 χρόνια) Εμφανίζει τρόμο ηρεμίας στην μία πλευρά ο οποίος μπορεί να είναι συνεχής διαλλείπων ή να επιτείνεται με το άγχος. Ο ασθενής διαπιστώνει κάποια βραδύτητα στις καθημερινές δραστηριοτητές του. Η έκφραση του προσώπου του υπολλείπεται και αλλοιώνεται και ο γραφικός του χαρακτήρας, συχνά παραπονείται για διαταραχές ύπνου και για δυσκοιλιότητα.

Β) Μεσαίο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν 5-10 χρόνια περίπου) Η κινητικότητα είναι περισσότερο επηρεασμένη. Ο τρόμος και η δυσκαμψία επεκτείνονται και αντίπλευρα, προσβάλλεται ακόμη και ο κορμός, το σώμα παίρνει στάση κυφωτική, εμφανίζεται σιελόρροια και η ομιλία γίνεται μονότονη και χαμηλόφωνη. Οι διαταραχές από το ΑΝΣ (ούρηση, σεξουαλικές διαταραχές, ύπνος, δυσκοιλιότητα) γίνονται πιο έντονες και επισημαίνονται και διαταραχές μνήμης.

Γ) Προχωρημένο στάδιο (τα συμπτώματα διαρκούν άνω των 10 ετών) Ο ασθενής εμφανίζει μεγάλου βαθμού δυσκαμψία και βραδυκινησία. Το βάδισμα γίνεται αν όχι αδύνατο ,δυσχερές και με μεγάλη δυσκολία εκτελεί δραστηριότητες, για τις οποίες χρειάζεται βοήθεια. Ο ασθενής εμφανίζει συχνές πτώσεις γι’ αυτό είναι απαραίτητη η υποστήριξη. Βοήθεια χρειάζεται και στην σίτιση για τον κίνδυνο πνιγμονής. Οι ανοϊκές εκδηλώσεις και ψευδαισθήσεις απαιτούν ιδιαίτερη φροντίδα, συχνά όμως οδηγούν σε εγκλεισμό του ασθενή για νοσηλεία. Όσο αυξάνεται η διάρκεια της νόσου, επιδεινώνεται η κλινική κατάσταση των ασθενών και εξαρτώνται όλο και περισσότερο από άλλους. Στα τελικά στάδια της νόσου μπορεί να υπάρξει κίνδυνος πνιγμονής ένεκα δυσκαταποσίας αλλά και άλλων επιπλοκών. Σήμερα γνωρίζουμε ότι η νόσος Πάρκινσον ενώ είναι κυρίως ,μια κινητική διαταραχή, η οποία προσδιορίζει και την νόσο, παρουσιάζει επίσης έναν μεγάλο αριθμό μη κινητικών χαρακτηριστικών (όπως δυσλειτουργία του ΑΝΣ γνωστικές και ψυχιατρικές επιπλοκές). Μέχρι στιγμής δεν υπάρχει θεραπεία να επιβραδύνει, να αναστέλλει ή να αναστρέψει την εξέλιξη της νόσου.

ΓΕΝΙΚΕΣ ΑΡΧΕΣ :

1. Επιδιώκεται η διατήρηση της λειτουργικής επάρκειας και αυτοεξυπηρέτησης του ασθενούς

2. Η θεραπεία εξατομικεύεται λαμβάνοντας υπόψιν την συμπτωματολογία της βαρύτητας της νόσου

3. Η συμμόρφωση του ασθενούς στην θεραπεία αλλά και η άριστη επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό (Νευρολόγο) είναι βασικά στοιχεία.

4. Η νόσος χωρίζεται σε έναν πρώιμο, μέσο και σε έναν προχωρημένο.

5. Η φαρμακευτική θεραπεία θα πρέπει να αρχίζει με μικρές δόσεις οι οποίες θα αυξάνονται σταδιακά.

6. Σε βαριές διακυμάνσεις της συμπτωματολογίας προτείνεται :

α). Απο μορφίνη (συνεχείς υποδόρια έγχυση με αντλία)

β) .Levodopa ( Δωδεκαδαχτυλική έγχυση γέλης Levodopa με Karvidopa)

γ). Έλαβαν έγκριση από τον Αμερικανικό Οργανισμό Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) 2 νέες υποσχόμενες θεραπείες (η ιστραδεφιλίνη Nowriaz και εισπνεόμενη Eldopa inbrija).

δ). Η εν τω βάθει εγκεφαλική διέργεση του θαλάμου της ωχράς σφαίρας και κυρίως του υποθαλαμικού πυρήνα. Κύρια θεραπευτική αρχή είναι η εξατομίκευση της θεραπείας με στόχο την λειτουργική ανεξαρτησία του ασθενούς για όσο δυνατόν μεγαλύτερο χρονικό διάστημα με τις λιγότερες δυνατές παρενέργειες και η βελτίωση της ποιότητας ζωής.

Οι ήδη υπάρχουσες θεραπείες και οι καινούργιες θεραπείες που θα χρησιμοποιηθούν ευελπιστούμε ότι θα αποδώσουν τα μέγιστα για την ταχύτερη και σε μεγαλύτερη διάρκεια σταθεροποίηση της Νόσου Πάρκινσον. Γι’ αυτό τον λόγο θα πρέπει να υπάρχει τακτική παρακολούθηση από τον Νευρολόγο και σωστή επικοινωνία τόσο με τον ασθενή όσο και με τους οικείους του.